ربات مشارکتی چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

  • صفحه اصلی
  • ربات مشارکتی چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
شکل یک تصویر
ربات مشارکتی چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

ربات مشارکتی چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟


ربات مشارکتی یا “کوبات” (Cobot) دستگاهی است که برای تعامل فیزیکی با انسان در یک فضای کاری مشترک طراحی شده است. ایمنی این ربات‌ها می‌تواند متکی بر ساختار سبک‌وزن، لبه‌های گرد و محدودیت ذاتی در سرعت و نیرو باشد، یا بر حسگرها و نرم‌افزاری که رفتار ایمن را تضمین می‌کنند .

ویژگی‌های کلیدی کوبات‌ها عبارتند از:

  • ایمنی: این ربات‌ها مجهز به حسگرهای پیشرفته، سنجش نیرو و الگوریتم‌های کنترلی هستند که هنگام تشخیص حضور انسان، سرعت خود را کاهش داده یا کاملاً متوقف می‌کنند .
  • سادگی در برنامه‌نویسی: برنامه‌ریزی بسیاری از کوبات‌ها به‌صورت آموزش دستی (Teach by Demonstration) و با هدایت فیزیکی بازوی ربات انجام می‌شود و نیاز به تخصص برنامه‌نویسی پیچیده ندارد .
  • انعطاف‌پذیری: به دلیل قابلیت جابه‌جایی آسان و توانایی تعویض ابزار انتهایی (EOAT)، می‌توان از یک ربات مشارکتی برای انجام وظایف متنوع در یک روز استفاده کرد .
ربات مشارکتی چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

🔧 انواع ربات‌های مشارکتی بر اساس استاندارد ISO

بر اساس استانداردهای ISO 10218، ربات‌های مشارکتی به چهار دسته اصلی تقسیم‌بندی می‌شوند :

نوع همکاریتوضیح
توقف حفاظت‌شده (Safety-Rated Monitored Stop)ربات به طور مستقل کار می‌کند و به محض تشخیص حضور انسان در فضای کاری خود، کاملاً متوقف می‌شود.
پایش سرعت و فاصله (Speed and Separation Monitoring)ربات با استفاده از سیستم‌های بینایی، proximity انسان را تشخیص داده و بر اساس فاصله، سرعت خود را کاهش داده یا متوقف می‌کند.
محدودیت نیرو و توان (Power and Force Limiting)این ربات‌ها (که رایج‌ترین نوع هستند) به گونه‌ای طراحی شده‌اند که در صورت برخورد با انسان، نیروی اعمالی محدود بوده و باعث آسیب نمی‌شود.
هدایت دستی (Hand Guiding)اپراتور انسانی می‌تواند به طور فیزیکی بازوی ربات را بگیرد و آن را برای انجام یک کار، مانند جابه‌جایی قطعات سنگین، هدایت کند.

💼 کاربردهای ربات‌های مشارکتی در صنایع

ربات‌های مشارکتی به دلیل انعطاف و ایمنی بالا، در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند:

  • تولید و مونتاژ: انجام وظایفی مانند مونتاژ قطعات کوچک، پیچ‌اندازی، جوشکاری و رنگ‌پاشی با دقت بالا .
  • بسته‌بندی و پالت‌چینی: برداشتن محصولات از خط تولید، قرار دادن آن‌ها در جعبه و چیدن جعبه‌ها روی پالت .
  • مراقبت از ماشین‌آلات: تغذیه قطعات به دستگاه‌های CNC و پرس‌ها به صورت خودکار .
  • کنترل کیفیت: استفاده از سیستم‌های بینایی ماشین برای بازرسی بصری محصولات و شناسایی عیوب .
  • صنایع الکترونیک: انجام کارهای تکراری و با دقت بالا مانند لحیم‌کاری و پیچ‌کشی در بردهای الکترونیکی .
  • صنایع غذایی و دارویی: به دلیل قابلیت رعایت استانداردهای بهداشتی بالا، در فرآیندهای بسته‌بندی و پردازش مواد غذایی و دارو استفاده می‌شوند .
ربات مشارکتی چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

✨ مزایای کلیدی به کارگیری کوبات‌ها

استقرار ربات‌های مشارکتی مزایای متعددی برای کسب‌وکارها به همراه دارد:

  • افزایش بهره‌وری و کیفیت: کوبات‌ها می‌توانند وظایف تکراری و خسته‌کننده را با دقتی ثابت و بدون خستگی انجام دهند که منجر به کاهش خطا و افزایش خروجی می‌شود .
  • کاهش هزینه‌ها: اگرچه هزینه اولیه خرید وجود دارد، اما کوبات‌ها در بلندمدت با افزایش کارایی، کاهش ضایعات و جلوگیری از آسیب‌های کاری، منجر به صرفه‌جویی قابل‌توجه می‌شوند .
  • ایمنی و ارگونومی بهبودیافته: با واگذاری کارهای خطرناک، سنگین یا با فشار تکرارشونده به ربات، از آسیب‌های شغلی کارکنان کاسته شده و محیط کار ایمن‌تری ایجاد می‌شود .
  • بازگشت سریع سرمایه (ROI): راه‌اندازی سریع و آسان این ربات‌ها (معمولاً در عرض چند روز) و قابلیت استفاده در چندین فرآیند مختلف، دوره بازگشت سرمایه را کوتاه می‌کند .
  • توانمندسازی نیروی انسانی: با آزاد کردن کارگران از کارهای تکراری، به آن‌ها امکان می‌دهد بر روی اماری با ارزش‌افزوده بالاتر مانند حل مسئله، کنترل کیفیت و خلاقیت متمرکز شوند .

🔮 آینده رباتیک مشارکتی

آینده ربات‌های مشارکتی بسیار امیدوارکننده به نظر می‌رسد. پیش‌بینی می‌شود که فروش کوبات‌ها تا سال ۲۰۳۰ بیش از ۲۰ درصد در سال رشد کند . با ادغام هرچه بیشتر هوش مصنوعی (AI)، بینایی ماشین پیشرفته و محاسبات ابری، نسل بعدی کوبات‌ها قادر خواهند بود تا به طور هوشمندانه‌تری با محیط‌های پویا سازگار شده و وظایف پیچیده‌تری را به صورت مستقل انجام دهند . این تحول، نقش آن‌ها را از یک ابزار به یک شریک هوشمند در محیط کار ارتقا خواهد داد.

ربات مشارکتی چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

💎 جمع‌بندی

به طور خلاصه، ربات‌های مشارکتی با شکستن دیوار جدایی بین انسان و ماشین، تحولی شگرف در اتوماسیون صنعتی ایجاد کرده‌اند. این فناوری با ترکیب دقت و پایداری ربات با قوه تشخیص و انعطاف‌پذیری انسان، نه تنها بهره‌وری و ایمنی را افزایش می‌دهد، بلکه با کاستن از بار کاری طاقت‌فرسا، فرصت‌های جدیدی برای خلاقیت و مهارت‌آموزی برای نیروی کار انسانی فراهم می‌کند.

امیدواریم این مقاله اطلاعات مفیدی را در اختیار شما قرار داده باشد. در صورت تمایل به کسب اطلاعات بیشتر در مورد نمونه‌های عملی یا برندهای مطرح این حوزه، سوال خود را مطرح کنید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *